Đoạn Video
Ảnh
Duke
Thành viên nổi tiếng
Bộ trưởng Nông nghiệp Nhật Bản, ông Taku Eto, đã đệ đơn từ chức vào thứ Tư sau khi vấp phải làn sóng chỉ trích gay gắt từ công chúng về một phát biểu được cho là thiếu nhạy cảm liên quan đến giá gạo – mặt hàng lương thực thiết yếu của người dân nước này.
Tại một hội thảo của Đảng Dân chủ Tự do hôm Chủ Nhật, ông Eto nói rằng mình "chưa bao giờ phải mua gạo" vì thường xuyên được tặng gạo từ những người ủng hộ. Trong bối cảnh giá gạo đang tăng cao kỷ lục, phát ngôn này bị xem là xa rời thực tế và gây phẫn nộ với người tiêu dùng vốn đang chật vật với chi phí sinh hoạt.
"Tôi đã có phát biểu hoàn toàn không phù hợp trong lúc người dân đang vật lộn vì giá gạo leo thang", ông Eto thừa nhận khi rời khỏi văn phòng thủ tướng sau khi nộp đơn từ chức. Đây là sự ra đi đầu tiên trong nội các của Thủ tướng Shigeru Ishiba kể từ khi ông nhậm chức hồi tháng 10 năm ngoái.
Dù chính phủ đã tung gạo từ kho dự trữ khẩn cấp ra thị trường để bình ổn giá trong những tháng gần đây, báo cáo mới nhất của Bộ Nông nghiệp cho thấy biện pháp này không mang lại hiệu quả rõ rệt. Nhiều siêu thị đã bắt đầu nhập khẩu gạo giá rẻ hơn để đáp ứng nhu cầu.
Ông Eto sau đó giải thích thêm rằng ông vẫn mua gạo trắng để sử dụng hàng ngày, và nhận gạo tặng chỉ là gạo lứt – loại mà ông muốn khuyến khích tiêu dùng vì có thể phân phối nhanh hơn.
Ngay sau khi ông Eto từ chức, Thủ tướng Ishiba đã bổ nhiệm ông Shinjiro Koizumi – cựu Bộ trưởng Môi trường và con trai của một cựu thủ tướng – làm người kế nhiệm. Ông Koizumi là gương mặt quen thuộc trong các cải cách nông nghiệp và thủy sản, và được kỳ vọng sẽ vực dậy ngành lúa gạo đang gặp nhiều khó khăn.
"Tôi được yêu cầu đặt gạo lên ưu tiên hàng đầu", ông Koizumi chia sẻ với báo chí. "Tôi sẽ nỗ lực hết sức để nhanh chóng ứng phó với tình trạng giá gạo tăng, điều đang khiến người dân lo lắng mỗi ngày". Ông cũng nói thêm rằng bản thân hiểu rõ nỗi lo của các bậc phụ huynh, vì chính ông cũng từng phải dùng cơm ăn liền cho con mình.
Thủ tướng Ishiba – người từng giữ chức Bộ trưởng Nông nghiệp – khẳng định mục tiêu lâu dài là tăng cường an ninh lương thực và khả năng tự cung tự cấp của Nhật Bản. Ông đang thúc đẩy các cải cách nhằm tăng sản lượng gạo và mở rộng xuất khẩu, dù nhiều chuyên gia cho rằng chính phủ nên ưu tiên giải quyết cuộc khủng hoảng giá gạo trước mắt.
Ông Ishiba cũng cảnh báo rằng đợt tăng giá lần này có thể không chỉ là hiện tượng nhất thời, mà là dấu hiệu của một vấn đề mang tính cơ cấu trong ngành lúa gạo Nhật Bản. "Tìm ra lời giải không dễ, nhưng chúng tôi cam kết sẽ làm hết sức để giảm bớt khó khăn cho người dân", ông nói.
Ông Koizumi cũng thừa nhận rằng các biện pháp hỗ trợ từ trước đến nay chưa mang lại hiệu quả, và ông sẽ thúc đẩy các giải pháp mới ngay sau khi nhậm chức.
Trong khi đó, các lãnh đạo đối lập cho biết sẽ tiếp tục chất vấn Thủ tướng Ishiba trong phiên tranh luận quốc hội dự kiến diễn ra trong ngày.
Mặc dù nhu cầu tiêu thụ gạo tại Nhật đã giảm trong nhiều thập kỷ qua do sự đa dạng hóa trong khẩu phần ăn, gạo vẫn giữ vị trí trung tâm trong văn hóa và đời sống của người dân. "Gạo là lương thực cơ bản của chúng tôi. Khi giá tăng liên tục, việc một bộ trưởng phát ngôn như vậy thì từ chức là điều tất yếu", bà Shizuko Oshima, 73 tuổi, chia sẻ.
Cơn khủng hoảng gạo bắt đầu từ tháng 8 năm ngoái khi người dân đổ xô tích trữ sau cảnh báo về một trận động đất lớn. Dù sản lượng thu hoạch mùa thu đã giúp giảm bớt căng thẳng nguồn cung, nhưng đầu năm nay giá gạo lại tiếp tục tăng.
Chính phủ cho rằng nguyên nhân chính là do thời tiết nóng bất thường khiến vụ mùa năm 2023 thất bát, cùng với chi phí sản xuất và phân bón tăng cao. Tuy nhiên, một số chuyên gia lại đổ lỗi cho chính sách phát triển ngành lúa gạo thiếu bền vững kéo dài suốt nhiều năm.
Việc chính phủ giải phóng lượng lớn gạo dự trữ được xem như nỗ lực khắc phục các vướng mắc trong khâu phân phối. Dù phủ nhận việc có tình trạng thiếu hụt, các quan chức thừa nhận vẫn chưa rõ vì sao gạo không đến được tay người tiêu dùng. Một số chuyên gia cho rằng tình trạng khan hiếm thực tế có thể nghiêm trọng hơn, đặc biệt khi hệ thống phân phối hiện nay trở nên rối rắm kể từ khi chính phủ chấm dứt kiểm soát vào năm 1995.
Tại một hội thảo của Đảng Dân chủ Tự do hôm Chủ Nhật, ông Eto nói rằng mình "chưa bao giờ phải mua gạo" vì thường xuyên được tặng gạo từ những người ủng hộ. Trong bối cảnh giá gạo đang tăng cao kỷ lục, phát ngôn này bị xem là xa rời thực tế và gây phẫn nộ với người tiêu dùng vốn đang chật vật với chi phí sinh hoạt.
"Tôi đã có phát biểu hoàn toàn không phù hợp trong lúc người dân đang vật lộn vì giá gạo leo thang", ông Eto thừa nhận khi rời khỏi văn phòng thủ tướng sau khi nộp đơn từ chức. Đây là sự ra đi đầu tiên trong nội các của Thủ tướng Shigeru Ishiba kể từ khi ông nhậm chức hồi tháng 10 năm ngoái.
Dù chính phủ đã tung gạo từ kho dự trữ khẩn cấp ra thị trường để bình ổn giá trong những tháng gần đây, báo cáo mới nhất của Bộ Nông nghiệp cho thấy biện pháp này không mang lại hiệu quả rõ rệt. Nhiều siêu thị đã bắt đầu nhập khẩu gạo giá rẻ hơn để đáp ứng nhu cầu.
Ông Eto sau đó giải thích thêm rằng ông vẫn mua gạo trắng để sử dụng hàng ngày, và nhận gạo tặng chỉ là gạo lứt – loại mà ông muốn khuyến khích tiêu dùng vì có thể phân phối nhanh hơn.
Ngay sau khi ông Eto từ chức, Thủ tướng Ishiba đã bổ nhiệm ông Shinjiro Koizumi – cựu Bộ trưởng Môi trường và con trai của một cựu thủ tướng – làm người kế nhiệm. Ông Koizumi là gương mặt quen thuộc trong các cải cách nông nghiệp và thủy sản, và được kỳ vọng sẽ vực dậy ngành lúa gạo đang gặp nhiều khó khăn.
"Tôi được yêu cầu đặt gạo lên ưu tiên hàng đầu", ông Koizumi chia sẻ với báo chí. "Tôi sẽ nỗ lực hết sức để nhanh chóng ứng phó với tình trạng giá gạo tăng, điều đang khiến người dân lo lắng mỗi ngày". Ông cũng nói thêm rằng bản thân hiểu rõ nỗi lo của các bậc phụ huynh, vì chính ông cũng từng phải dùng cơm ăn liền cho con mình.
Thủ tướng Ishiba – người từng giữ chức Bộ trưởng Nông nghiệp – khẳng định mục tiêu lâu dài là tăng cường an ninh lương thực và khả năng tự cung tự cấp của Nhật Bản. Ông đang thúc đẩy các cải cách nhằm tăng sản lượng gạo và mở rộng xuất khẩu, dù nhiều chuyên gia cho rằng chính phủ nên ưu tiên giải quyết cuộc khủng hoảng giá gạo trước mắt.
Ông Ishiba cũng cảnh báo rằng đợt tăng giá lần này có thể không chỉ là hiện tượng nhất thời, mà là dấu hiệu của một vấn đề mang tính cơ cấu trong ngành lúa gạo Nhật Bản. "Tìm ra lời giải không dễ, nhưng chúng tôi cam kết sẽ làm hết sức để giảm bớt khó khăn cho người dân", ông nói.
Ông Koizumi cũng thừa nhận rằng các biện pháp hỗ trợ từ trước đến nay chưa mang lại hiệu quả, và ông sẽ thúc đẩy các giải pháp mới ngay sau khi nhậm chức.
Trong khi đó, các lãnh đạo đối lập cho biết sẽ tiếp tục chất vấn Thủ tướng Ishiba trong phiên tranh luận quốc hội dự kiến diễn ra trong ngày.
Mặc dù nhu cầu tiêu thụ gạo tại Nhật đã giảm trong nhiều thập kỷ qua do sự đa dạng hóa trong khẩu phần ăn, gạo vẫn giữ vị trí trung tâm trong văn hóa và đời sống của người dân. "Gạo là lương thực cơ bản của chúng tôi. Khi giá tăng liên tục, việc một bộ trưởng phát ngôn như vậy thì từ chức là điều tất yếu", bà Shizuko Oshima, 73 tuổi, chia sẻ.
Cơn khủng hoảng gạo bắt đầu từ tháng 8 năm ngoái khi người dân đổ xô tích trữ sau cảnh báo về một trận động đất lớn. Dù sản lượng thu hoạch mùa thu đã giúp giảm bớt căng thẳng nguồn cung, nhưng đầu năm nay giá gạo lại tiếp tục tăng.
Chính phủ cho rằng nguyên nhân chính là do thời tiết nóng bất thường khiến vụ mùa năm 2023 thất bát, cùng với chi phí sản xuất và phân bón tăng cao. Tuy nhiên, một số chuyên gia lại đổ lỗi cho chính sách phát triển ngành lúa gạo thiếu bền vững kéo dài suốt nhiều năm.
Việc chính phủ giải phóng lượng lớn gạo dự trữ được xem như nỗ lực khắc phục các vướng mắc trong khâu phân phối. Dù phủ nhận việc có tình trạng thiếu hụt, các quan chức thừa nhận vẫn chưa rõ vì sao gạo không đến được tay người tiêu dùng. Một số chuyên gia cho rằng tình trạng khan hiếm thực tế có thể nghiêm trọng hơn, đặc biệt khi hệ thống phân phối hiện nay trở nên rối rắm kể từ khi chính phủ chấm dứt kiểm soát vào năm 1995.
