Ngô Xuân Thành
Thành viên nổi tiếng

Trong thế giới ngày càng phụ thuộc vào dữ liệu và công nghệ, học tốt toán không chỉ để giải bài kiểm tra, mà còn có thể mở ra những con đường không ngờ tới – thậm chí là thay đổi xã hội. Câu chuyện của Nichols Dan, một thần đồng toán học Romania, là minh chứng sống động.
Dan sinh năm 1969 trong một gia đình lao động bình thường. Ngay từ tuổi thiếu niên, anh đã gây tiếng vang toàn cầu khi giành hai huy chương vàng Olympic Toán học Quốc tế năm 1987 và 1988, cả hai lần đều đạt điểm tuyệt đối 42 - một kỳ tích hiếm thấy. Những người thi cùng năm với anh như Terence Tao hay Baozhu Wu sau này đều trở thành nhà toán học danh tiếng thế giới.
Thay vì theo đuổi sự nghiệp học thuật ở nước ngoài, Dan trở về Romania sau khi học tại các trường danh giá như Đại học Bucharest, École Normale Supérieure (Paris) và Paris XIII. Anh đồng sáng lập một trường phổ thông sư phạm chuyên đào tạo tinh hoa khoa học, đặt nền móng cho việc phát triển một thế hệ học sinh ưu tú.
Toán học, với Dan, không chỉ là lý thuyết. Anh đã dùng tư duy toán học để chống tham nhũng bằng cách thành lập nền tảng dữ liệu “Transparent Romania”, sử dụng các thuật toán do chính anh phát triển để phát hiện các giao dịch đấu thầu bất thường. Chỉ riêng năm 2017, nhóm của anh đã phát hiện các hợp đồng nghi vấn lên đến 2,3 tỷ euro. Dan không tránh khỏi những đe dọa - 47 lời dọa giết – nhưng cũng thu hút được sự ủng hộ lớn từ công chúng.
Khi bước chân vào chính trường, Dan không tranh thủ những chiêu trò cảm xúc. Thay vào đó, ông và nhóm cộng sự áp dụng phương pháp phân tích dữ liệu để điều hành chiến dịch tranh cử – từ mô hình hóa 36 kịch bản vòng hai đến phát triển “máy tính tác động chính sách” cho phép cử tri thấy rõ ảnh hưởng của mỗi cam kết tranh cử đến đời sống của họ. Chiến thắng vang dội trước một đối thủ theo chủ nghĩa dân túy đã biến Dan thành chính trị gia đầu tiên ở châu Âu được mệnh danh là “người điều hành bằng thuật toán”.
Sự khác biệt của ông cũng thể hiện ở lối sống khiêm tốn: thuê căn hộ ở khu nghèo của thủ đô Romania, không scandal, không tham nhũng – một hình ảnh đối lập với nhiều chính trị gia truyền thống. Thành công của Dan được đánh giá là đã mang đến một phong cách chính trị mới: chặt chẽ, trung thực, và dựa trên bằng chứng định lượng.
Không chỉ trong chính trị, vai trò của toán học ngày càng mở rộng trong nhiều ngành khác. Tại các trường đại học hàng đầu như Cambridge, Oxford hay MIT, số lượng thí sinh đăng ký vào chuyên ngành toán hoặc các ngành liên quan đã tăng vọt. Toán học giờ đây không chỉ là môn học – nó là công cụ trung tâm của thế kỷ 21.
Hàng loạt ngành học liên ngành đã ra đời, như toán học kết hợp với trí tuệ nhân tạo, tài chính, chính trị, kỹ thuật, sinh học và thậm chí cả nhân văn. Chẳng hạn, Đại học Stanford mở ngành “khoa học nhân văn số”, còn Đại học Columbia có ngành toán tài chính tích hợp kỹ năng lập trình và mô hình hóa.
Tại Anh, số học sinh học A-Level môn toán đã vượt 100.000 - một con số kỷ lục. Các bậc phụ huynh đầu tư mạnh mẽ cho việc học toán từ sớm. Như ông Thomas Balogun, một doanh nhân và chuyên gia an ninh mạng, chia sẻ: “Tôi muốn con gái tôi học toán không chỉ để giỏi hơn, mà để cô bé có thể tự lựa chọn tương lai của mình.”
Tuy nhiên, cũng xuất hiện một nghịch lý: ở một số trường đại học không thuộc top đầu, ngành toán đang đứng trước nguy cơ bị đóng cửa do thiếu sinh viên. Nguyên nhân phần nào là vì toán học đang dần trở thành một công cụ nền tảng bắt buộc cho các ngành khác - sinh viên không học để trở thành nhà toán học, mà để ứng dụng toán vào ngành mà họ thực sự muốn theo đuổi.
Toán học đang ở trung tâm của cuộc chuyển đổi tri thức. Trong thời đại AI, cách học toán không còn giống như trước. Thay vì chỉ làm bài tập, học toán giờ đây đồng nghĩa với việc học cách tư duy - phân tích dữ liệu, giải quyết vấn đề, kiểm chứng và xây dựng mô hình thế giới.
Như tác giả Simon Singh từng nói: “Toán học rèn luyện não bộ theo cách phù hợp để bạn làm bất cứ nghề gì đòi hỏi tư duy rõ ràng.” Còn trong thực tế, như câu chuyện của Nichols Dan đã cho thấy: học toán không chỉ để giỏi - mà là để hiểu thế giới, rồi thay đổi nó.
Sửa lần cuối bởi điều hành viên: