Ninh Bình phát hiện khảo cổ chấn động: Hài cốt 1 'chiến binh Tràng An' 13.000 năm tuổi

[Phan Hiền]

Một phát hiện khảo cổ đặc biệt tại Ninh Bình đã thu hút sự quan tâm lớn của giới khoa học trong và ngoài nước. Bộ xương người tiền sử có niên đại khoảng 13.000 năm, được mệnh danh là “Chiến binh Tràng An”, vừa được an vị tại chùa Bái Đính, mở ra nhiều dữ liệu quý giá về tiến hóa, di cư và xung đột của loài người thời tiền sử.

Theo Ban Quản lý Di sản Tràng An, bộ xương này được tìm thấy tại hang Thung Bình 1, thuộc Quần thể danh thắng Tràng An. Các nhà khoa học xác định đây là một cá thể nam khoảng 35 tuổi, có thể chất cường tráng. Đặc biệt, bộ xương mang dấu vết tử thương do một mũi lao bằng đá thạch anh găm vào cổ. Vết thương gây nhiễm trùng và nạn nhân vẫn sống thêm nhiều ngày trước khi qua đời. Vũ khí thạch anh tinh xảo này là loại hình khí cụ chưa từng ghi nhận trong khảo cổ Đông Nam Á, được xem là bằng chứng sớm nhất về xung đột vũ trang giữa các nhóm người tiền sử trong khu vực.

(Sau khi phát hiện, công bố, cơ quan chức năng tỉnh Ninh Bình, các nhà khoa học đã đưa di cốt của "Chiến bình Tràng An" và 2 di cốt người tiền sử về chùa Bái Đính.)​

Điểm nổi bật của phát hiện là việc lần đầu tiên các nhà khoa học đã tách chiết thành công DNA ty thể từ di cốt người trong điều kiện khí hậu nhiệt đới nóng ẩm. Đây là mẫu DNA ty thể người cổ xưa nhất từng được phát hiện không chỉ ở Việt Nam mà còn trên toàn thế giới. Kết quả phân tích cho thấy “Chiến binh Tràng An” mang dòng máu lai giữa người Nam Á và bản địa Đông Nam Á, bổ sung dữ liệu quý hiếm cho nghiên cứu di truyền và bản đồ gen toàn cầu.

(Di hài của người tiền sử được bảo quản cẩn trọng.)
​

Sau khi công bố kết quả, bộ xương “Chiến binh Tràng An” cùng hai di cốt khác tìm thấy tại Tràng An đã được đặt trong quách gỗ, phủ nhựa thông để bảo quản và an vị tại Điện Tam Thế, chùa Bái Đính. Theo kế hoạch, đến tháng 2/2026, các di cốt này sẽ được đưa về Điện Kính địa, thuộc Đàn Kính thiên, ngay trong vùng đất mà người tiền sử từng yên nghỉ hàng chục nghìn năm trước.

(Hài cốt của người tiền sử được đặt tại Điện Tam Thế, chùa Bái Đính.)​

Phát hiện về “Chiến binh Tràng An” không chỉ là niềm tự hào của khảo cổ học Việt Nam mà còn góp phần viết lại những trang sử của nhân loại. Nó đặt ra hàng loạt câu hỏi khoa học mới: Ai đã tạo ra vũ khí thạch anh tinh xảo kia? Vì sao lại xảy ra xung đột dữ dội giữa các nhóm người thời tiền sử? Và quá trình lai tạo di truyền Nam Á – Đông Nam Á đã định hình cộng đồng cư dân bản địa ra sao?

(Các nhà khoa học phát hiện trong quá trình khai phá.)​

Những bí ẩn ấy vẫn đang chờ lời giải đáp từ giới khoa học. Nhưng rõ ràng, Tràng An, vùng đất vốn nổi tiếng với cảnh quan kỳ vĩ và giá trị văn hóa, nay càng thêm phần huyền bí khi trở thành nơi lưu giữ di cốt của chiến binh 13.000 năm tuổi, chứng nhân sống động của lịch sử nhân loại.

(Phát hiện khiến các nhà khoa học đặt ra nhiều câu hỏi về những trang sử của nhân loại.)​