Đoạn Video
Ảnh
Vụ án phúc thẩm liên quan đến ông Trịnh Văn Quyết – cựu Chủ tịch Tập đoàn FLC – cùng các đồng phạm trong vụ thao túng thị trường chứng khoán và lừa đảo chiếm đoạt tài sản đang thu hút sự quan tâm lớn của dư luận. Một trong những vấn đề được đặt ra là: Liệu ông Quyết và các bị cáo có thể được chuyển hình phạt từ tù sang phạt tiền hay không?
Nhiều bị cáo xin chuyển từ án tù sang phạt tiền
Tại phiên xét xử phúc thẩm ngày 17/6, các bị cáo như Hương Trần Kiều Dung (cựu Phó Chủ tịch FLC), Trịnh Thị Thúy Nga, Trịnh Thị Minh Huế (em gái ông Quyết), Nguyễn Văn Mạnh (em rể ông Quyết), và chính ông Trịnh Văn Quyết đã đề nghị được chuyển hình phạt từ tù sang phạt tiền cho tội “Thao túng thị trường chứng khoán”.
Tuy nhiên, Thẩm phán Võ Hồng Sơn – Chủ tọa phiên tòa – cho biết, để tòa xem xét cho chuyển sang phạt tiền, các bị cáo phải chứng minh có đủ khả năng tài chính để nộp phạt. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc tòa sẽ chấp nhận, bởi hình phạt còn phụ thuộc vào bản chất, mức độ vi phạm và các tình tiết liên quan.
Quan điểm pháp lý: Về lý thuyết, có thể phạt tiền thay tù
Luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp) nhận định: Về mặt lý luận, hoàn toàn có thể áp dụng hình phạt tiền thay vì phạt tù đối với tội phạm kinh tế, trong đó có hành vi thao túng thị trường chứng khoán.
Theo Điều 211 Bộ luật Hình sự, tội này có hai khung hình phạt chính:
Các yếu tố có thể giúp giảm nhẹ
Luật sư Cường cho rằng, trong quá trình xét xử phúc thẩm, nếu bị cáo chứng minh được đã khắc phục hậu quả, có hoàn cảnh đặc biệt như bệnh tật nặng, và nhận được nhiều đơn xin giảm nhẹ hình phạt, tòa án có thể xem xét chuyển đổi hình phạt hoặc giảm mức án.
Thực tế, trong vụ án này, ba anh em ông Quyết đã khắc phục hậu quả vượt mức yêu cầu 22 tỷ đồng, và có hơn 5.000 đơn xin giảm nhẹ hình phạt gửi đến tòa. Bản thân ông Quyết cũng xin xét xử vắng mặt vì mắc bệnh nặng.
Có thể áp dụng chủ trương giảm hình phạt tù
Luật sư Cường viện dẫn các chính sách cải cách tư pháp như Nghị quyết 49/TW và Nghị quyết 68/NQ-TW của Trung ương và Bộ Chính trị – đều khuyến khích giảm hình phạt tù, mở rộng xử phạt tiền, cải tạo không giam giữ đối với các tội danh không quá nghiêm trọng và ưu tiên khắc phục hậu quả kinh tế thay vì xử lý hình sự.
Với những yếu tố trên, tòa phúc thẩm hoàn toàn có quyền chuyển đổi hình phạt từ tù sang phạt tiền cho ông Trịnh Văn Quyết và các đồng phạm đối với tội "Thao túng thị trường chứng khoán", nếu thấy phù hợp với quy định pháp luật và tình tiết giảm nhẹ. Tuy nhiên, với tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" – ông Quyết đã bị tuyên 18 năm tù – thì không có khung xử phạt bằng tiền, nên không thể chuyển sang hình phạt tiền đối với tội danh này.
Phiên tòa phúc thẩm dự kiến tiếp tục với phần tranh luận vào hôm nay ngày 18/6.
Nhiều bị cáo xin chuyển từ án tù sang phạt tiền
Tại phiên xét xử phúc thẩm ngày 17/6, các bị cáo như Hương Trần Kiều Dung (cựu Phó Chủ tịch FLC), Trịnh Thị Thúy Nga, Trịnh Thị Minh Huế (em gái ông Quyết), Nguyễn Văn Mạnh (em rể ông Quyết), và chính ông Trịnh Văn Quyết đã đề nghị được chuyển hình phạt từ tù sang phạt tiền cho tội “Thao túng thị trường chứng khoán”.
Tuy nhiên, Thẩm phán Võ Hồng Sơn – Chủ tọa phiên tòa – cho biết, để tòa xem xét cho chuyển sang phạt tiền, các bị cáo phải chứng minh có đủ khả năng tài chính để nộp phạt. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc tòa sẽ chấp nhận, bởi hình phạt còn phụ thuộc vào bản chất, mức độ vi phạm và các tình tiết liên quan.
Quan điểm pháp lý: Về lý thuyết, có thể phạt tiền thay tù
Luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp) nhận định: Về mặt lý luận, hoàn toàn có thể áp dụng hình phạt tiền thay vì phạt tù đối với tội phạm kinh tế, trong đó có hành vi thao túng thị trường chứng khoán.
Theo Điều 211 Bộ luật Hình sự, tội này có hai khung hình phạt chính:
- Khung 1: Phạt tiền từ 500 triệu đến 2 tỷ đồng, hoặc tù từ 6 tháng đến 3 năm;
- Khung 2: Phạt tiền từ 2 tỷ đến 4 tỷ đồng, hoặc tù từ 2 đến 7 năm nếu phạm tội có tổ chức, thu lợi bất chính trên 1,5 tỷ đồng, gây thiệt hại trên 3 tỷ đồng...
Các yếu tố có thể giúp giảm nhẹ
Luật sư Cường cho rằng, trong quá trình xét xử phúc thẩm, nếu bị cáo chứng minh được đã khắc phục hậu quả, có hoàn cảnh đặc biệt như bệnh tật nặng, và nhận được nhiều đơn xin giảm nhẹ hình phạt, tòa án có thể xem xét chuyển đổi hình phạt hoặc giảm mức án.
Thực tế, trong vụ án này, ba anh em ông Quyết đã khắc phục hậu quả vượt mức yêu cầu 22 tỷ đồng, và có hơn 5.000 đơn xin giảm nhẹ hình phạt gửi đến tòa. Bản thân ông Quyết cũng xin xét xử vắng mặt vì mắc bệnh nặng.
Có thể áp dụng chủ trương giảm hình phạt tù
Luật sư Cường viện dẫn các chính sách cải cách tư pháp như Nghị quyết 49/TW và Nghị quyết 68/NQ-TW của Trung ương và Bộ Chính trị – đều khuyến khích giảm hình phạt tù, mở rộng xử phạt tiền, cải tạo không giam giữ đối với các tội danh không quá nghiêm trọng và ưu tiên khắc phục hậu quả kinh tế thay vì xử lý hình sự.
Với những yếu tố trên, tòa phúc thẩm hoàn toàn có quyền chuyển đổi hình phạt từ tù sang phạt tiền cho ông Trịnh Văn Quyết và các đồng phạm đối với tội "Thao túng thị trường chứng khoán", nếu thấy phù hợp với quy định pháp luật và tình tiết giảm nhẹ. Tuy nhiên, với tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" – ông Quyết đã bị tuyên 18 năm tù – thì không có khung xử phạt bằng tiền, nên không thể chuyển sang hình phạt tiền đối với tội danh này.
Phiên tòa phúc thẩm dự kiến tiếp tục với phần tranh luận vào hôm nay ngày 18/6.
