Cao Tùng
Thành viên nổi tiếng
Dù chỉ là một cục sạc dự phòng nhỏ để lại trên giường, nó vẫn có thể gây ra một đám cháy thiêu rụi cả căn phòng. Trường hợp của Sophie, 19 tuổi, ở Singapore, là một lời cảnh tỉnh rõ ràng. Khi rời khỏi nhà vào buổi chiều, cô quên mất rằng sạc dự phòng của mình vẫn đang cắm điện. Vài tiếng sau, căn phòng cô ở chung với chị gái bị bao trùm trong khói và lửa. Gia đình kịp thời phát hiện, dùng bình chữa cháy để khống chế đám cháy trước khi gọi cứu hỏa. Nhưng hậu quả thì không nhỏ: phòng ngủ bị thiêu đen, điều hòa tan chảy, đồ đạc hư hại, hệ thống dây điện phải làm lại toàn bộ.
Cảnh tượng trong phòng ngủ chung của cô Sophie và em gái sau khi cục sạc dự phòng của cô bốc cháy vào ngày 22/6/2025.
Mặc dù các vụ cháy như vậy không phải là chuyện xảy ra hằng ngày, nhưng thực tế đang cho thấy tần suất không hề thấp. Lực lượng Phòng vệ Dân sự Singapore (SCDF) ghi nhận số vụ cháy liên quan đến sạc dự phòng tăng gấp đôi trong vòng 4 năm qua. Các vụ hỏa hoạn do thiết bị hỗ trợ di chuyển cá nhân (như PMD và xe đạp điện) cũng đang gia tăng. Nguy cơ đến từ loại pin lithium-ion – vốn có mặt trong hầu hết các thiết bị điện tử hiện nay là điều không thể bỏ qua.
Theo các nhà khoa học Singapore, nguyên nhân gây cháy nổ từ loại pin này rất đa dạng: có thể do sạc quá mức, sử dụng bộ sạc không phù hợp, lỗi sản xuất, tác động vật lý hoặc đơn giản là do pin đã cũ và xuống cấp sau thời gian dài sử dụng. Một hiện tượng nguy hiểm là "mất kiểm soát nhiệt", khi pin không thể tự làm mát và sản sinh nhiệt độ vượt mức cho phép. Trong trường hợp này, lửa có thể lan từ cell pin này sang cell khác rất nhanh, tạo thành phản ứng dây chuyền và kết cục là khói, cháy, hoặc thậm chí nổ.
Không chỉ có nguy cơ cháy, pin lithium khi cháy còn phát ra khí độc như carbon monoxide, khiến việc dập lửa càng trở nên nguy hiểm. Các nhà nghiên cứu ở Đại học Công nghệ Nanyang (NTU) cho biết nhiệt độ ngọn lửa từ pin lithium có thể vượt 1.500°C và ngay cả khi ngọn lửa bên ngoài đã bị dập, lõi pin vẫn có thể tiếp tục cháy âm ỉ hoặc bùng phát trở lại.
Một điểm đáng chú ý là không phải thiết bị nào cũng được thiết kế với hệ thống bảo vệ pin nghiêm ngặt. Trong khi điện thoại thông minh và PMD thường có hệ thống quản lý pin thông minh, với cảm biến nhiệt độ và phần mềm giới hạn sạc, thì sạc dự phòng, đặc biệt là các loại giá rẻ, không thương hiệu, lại thường chỉ có mạch bảo vệ cơ bản. Những sản phẩm này dễ bị lỗi, dễ hỏng, và tiềm ẩn rủi ro cao hơn.
Do đó, các chuyên gia Singapore khuyến nghị người dùng cần đặc biệt thận trọng khi sử dụng thiết bị có pin lithium-ion. Điều đơn giản nhưng thiết yếu đầu tiên là không nên sạc bất kỳ thiết bị nào khi đang ngủ hoặc rời khỏi nhà. Cũng nên tránh đặt thiết bị đang sạc lên giường, nệm hay bất kỳ bề mặt dễ cháy nào. Việc sử dụng đúng bộ sạc đi kèm, bảo quản thiết bị ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh các cú va đập mạnh cũng là những biện pháp giúp kéo dài tuổi thọ pin và giảm nguy cơ cháy nổ.
Bên cạnh đó, người dùng nên có thói quen quan sát thiết bị: nếu pin phồng, có mùi khét, sạc nóng bất thường hoặc máy chậm sạc, hãy ngưng sử dụng ngay lập tức và thay thế nếu cần. Việc mua sản phẩm từ các thương hiệu uy tín, có chứng nhận an toàn rõ ràng, không chỉ là lựa chọn thông minh mà còn là hành vi có trách nhiệm với chính bản thân và gia đình.
Trong bối cảnh ngày càng nhiều thiết bị điện tử cá nhân sử dụng loại pin này, từ điện thoại, laptop cho đến xe đạp điện – thì sự cẩn trọng của người dùng, cùng với các quy định quản lý chặt chẽ, là cách hữu hiệu nhất để ngăn chặn những sự cố đáng tiếc có thể xảy ra. (Nguồn: CNA)

Cảnh tượng trong phòng ngủ chung của cô Sophie và em gái sau khi cục sạc dự phòng của cô bốc cháy vào ngày 22/6/2025.
Mặc dù các vụ cháy như vậy không phải là chuyện xảy ra hằng ngày, nhưng thực tế đang cho thấy tần suất không hề thấp. Lực lượng Phòng vệ Dân sự Singapore (SCDF) ghi nhận số vụ cháy liên quan đến sạc dự phòng tăng gấp đôi trong vòng 4 năm qua. Các vụ hỏa hoạn do thiết bị hỗ trợ di chuyển cá nhân (như PMD và xe đạp điện) cũng đang gia tăng. Nguy cơ đến từ loại pin lithium-ion – vốn có mặt trong hầu hết các thiết bị điện tử hiện nay là điều không thể bỏ qua.
Theo các nhà khoa học Singapore, nguyên nhân gây cháy nổ từ loại pin này rất đa dạng: có thể do sạc quá mức, sử dụng bộ sạc không phù hợp, lỗi sản xuất, tác động vật lý hoặc đơn giản là do pin đã cũ và xuống cấp sau thời gian dài sử dụng. Một hiện tượng nguy hiểm là "mất kiểm soát nhiệt", khi pin không thể tự làm mát và sản sinh nhiệt độ vượt mức cho phép. Trong trường hợp này, lửa có thể lan từ cell pin này sang cell khác rất nhanh, tạo thành phản ứng dây chuyền và kết cục là khói, cháy, hoặc thậm chí nổ.
Không chỉ có nguy cơ cháy, pin lithium khi cháy còn phát ra khí độc như carbon monoxide, khiến việc dập lửa càng trở nên nguy hiểm. Các nhà nghiên cứu ở Đại học Công nghệ Nanyang (NTU) cho biết nhiệt độ ngọn lửa từ pin lithium có thể vượt 1.500°C và ngay cả khi ngọn lửa bên ngoài đã bị dập, lõi pin vẫn có thể tiếp tục cháy âm ỉ hoặc bùng phát trở lại.
Một điểm đáng chú ý là không phải thiết bị nào cũng được thiết kế với hệ thống bảo vệ pin nghiêm ngặt. Trong khi điện thoại thông minh và PMD thường có hệ thống quản lý pin thông minh, với cảm biến nhiệt độ và phần mềm giới hạn sạc, thì sạc dự phòng, đặc biệt là các loại giá rẻ, không thương hiệu, lại thường chỉ có mạch bảo vệ cơ bản. Những sản phẩm này dễ bị lỗi, dễ hỏng, và tiềm ẩn rủi ro cao hơn.
Do đó, các chuyên gia Singapore khuyến nghị người dùng cần đặc biệt thận trọng khi sử dụng thiết bị có pin lithium-ion. Điều đơn giản nhưng thiết yếu đầu tiên là không nên sạc bất kỳ thiết bị nào khi đang ngủ hoặc rời khỏi nhà. Cũng nên tránh đặt thiết bị đang sạc lên giường, nệm hay bất kỳ bề mặt dễ cháy nào. Việc sử dụng đúng bộ sạc đi kèm, bảo quản thiết bị ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh các cú va đập mạnh cũng là những biện pháp giúp kéo dài tuổi thọ pin và giảm nguy cơ cháy nổ.
Bên cạnh đó, người dùng nên có thói quen quan sát thiết bị: nếu pin phồng, có mùi khét, sạc nóng bất thường hoặc máy chậm sạc, hãy ngưng sử dụng ngay lập tức và thay thế nếu cần. Việc mua sản phẩm từ các thương hiệu uy tín, có chứng nhận an toàn rõ ràng, không chỉ là lựa chọn thông minh mà còn là hành vi có trách nhiệm với chính bản thân và gia đình.
Trong bối cảnh ngày càng nhiều thiết bị điện tử cá nhân sử dụng loại pin này, từ điện thoại, laptop cho đến xe đạp điện – thì sự cẩn trọng của người dùng, cùng với các quy định quản lý chặt chẽ, là cách hữu hiệu nhất để ngăn chặn những sự cố đáng tiếc có thể xảy ra. (Nguồn: CNA)