Đoạn Video
Ảnh
Thanh Hải Lucky
Thanh Hải Lucky
Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 vừa khép lại, nhưng dư âm của nó vẫn đang gây ra nhiều trăn trở và lo lắng cho quý phụ huynh 2K8. Sau khi chứng kiến độ khó và mức độ phân hóa cao của đề thi Toán, Tiếng Anh năm nay, không ít phụ huynh đã “giật mình ” và vội vàng đăng ký cho con học thêm dồn dập, thậm chí chạy theo lò luyện với tâm lý “càng nhiều càng tốt” để đề phòng kỳ thi năm sau còn “khoai” hơn.
Tuy nhiên, là người đã đồng hành với nhiều thế hệ học sinh và phụ huynh trong giai đoạn chuyển tiếp đầy biến động của chương trình Giáo dục phổ thông 2018, tôi xin phép chia sẻ một vài suy nghĩ, hy vọng sẽ giúp quý phụ huynh nhìn nhận rõ hơn về bản chất vấn đề để lựa chọn phương án đồng hành đúng đắn và bền vững cùng con.
1. Đề thi khó, nhưng liệu có “vượt chuẩn”?
Nhiều ý kiến phản ánh đề thi Toán và Tiếng Anh năm 2025 có phần vượt quá chuẩn kiến thức cơ bản được học trong sách giáo khoa. Đây là nhận định không hoàn toàn sai, nhất là với học sinh chỉ học bám sát SGK. Tuy nhiên, cần hiểu rõ rằng:
Mục tiêu của kỳ thi không chỉ là xét tốt nghiệp. Từ năm 2025, Bộ GD&ĐT chính thức sử dụng kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT để: Đánh giá năng lực học sinh theo chuẩn đầu ra của chương trình GDPT 2018; Làm cơ sở xét tốt nghiệp; Cung cấp dữ liệu cho tuyển sinh đại học và đánh giá chất lượng dạy - học. Do đó, đề thi buộc phải có tính phân hóa cao hơn để đảm bảo vai trò "3 trong 1", đặc biệt khi các trường đại học dần quay lại sử dụng kết quả này như một căn cứ chính để tuyển sinh.
2. Nhiều đổi mới, nhưng chưa đồng đều
Chúng ta đang trong giai đoạn quá độ năm đầu tiên học sinh học chương trình GDPT 2018 dự thi tốt nghiệp. Những mục tiêu rất đáng kỳ vọng, như “học thật - thi thật”, “phát triển năng lực cá nhân”, “giảm áp lực luyện thi”... đã được đề ra. Tuy nhiên, thực tế triển khai còn nhiều bất cập: Ma trận đề thi chưa đồng đều giữa các môn, tạo ra sự chênh lệch trong lựa chọn tổ hợp xét tuyển. Việc quy đổi điểm tổ hợp A01, D01… gây ra bất lợi với học sinh học thiên về KHTN hoặc KHXH. Khoảng cách về điều kiện học tập giữa thành thị và nông thôn, giữa học sinh có điều kiện học thêm và chỉ học ở trường… đang có dấu hiệu bị nới rộng.
Vậy nên, phụ huynh cảm thấy lo lắng là hoàn toàn dễ hiểu. Nhưng thay vì vội vàng bắt con “chạy theo đề khó”, điều chúng ta cần làm là chuẩn bị cho con một chiến lược học tập phù hợp, có định hướng rõ ràng, không bị cuốn vào vòng xoáy luyện thi mù quáng.
3. Vậy phụ huynh 2K8 - 2k9 cần làm gì để đồng hành cùng con?
Xin mạnh dạn đề xuất 5 GỢI Ý THỰC TIỄN:
1. Giữ tâm lý bình tĩnh, không cuống cuồng chạy theo số đông.
Việc học thêm chỉ hiệu quả khi được lựa chọn đúng môn, đúng người dạy và đúng với năng lực của con.
2. Nắm chắc chương trình GDPT 2018 để hiểu rõ yêu cầu.
Phụ huynh cần tìm hiểu xem từng môn học đang đánh giá gì, năng lực nào là trọng tâm, và chuẩn đầu ra của chương trình ra sao.
3. Đồng hành để con học có định hướng, thay vì học tràn lan.
Thay vì cho con học thêm tất cả, hãy giúp con chọn tổ hợp môn phù hợp nhất với năng lực và nguyện vọng nghề nghiệp.
4. Học thật, hiểu sâu, thay vì học vẹt - học tủ.
Thói quen học theo dạng đề, học mẹo… sẽ không còn phù hợp với cách ra đề mới. Thay vào đó, hãy tập trung phát triển năng lực phân tích, tổng hợp, và tư duy logic – điều sách giáo khoa và giáo viên trên lớp hoàn toàn có thể giúp con.
5. Cập nhật thường xuyên chính sách tuyển sinh và kỳ thi.
Năm 2026 có thể tiếp tục có điều chỉnh. Quý phụ huynh nên theo dõi sát các thông báo chính thức từ Bộ GD&ĐT, các trường đại học, để lên lộ trình cùng con.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học đang bước vào một giai đoạn đầy thử thách nhưng cũng nhiều cơ hội. Điều chúng ta cần lúc này là sự tỉnh táo, bản lĩnh và chiến lược dài hạn, thay vì chạy đua theo cơn sóng ngắn hạn của những kỳ vọng tức thì.
Mỗi đứa trẻ đều có một con đường học tập riêng. Điều quan trọng là quý phụ huynh hãy là người đồng hành, không ép buộc; định hướng, không áp đặt để hành trình lớp 12 của 2K8 là một hành trình tự tin, vững vàng và xứng đáng với nỗ lực của cả gia đình.
Trân trọng,
Cô Thanh Hải Lucky
Tư vấn Tâm lý giáo dục và Hướng nghiệp
Tuy nhiên, là người đã đồng hành với nhiều thế hệ học sinh và phụ huynh trong giai đoạn chuyển tiếp đầy biến động của chương trình Giáo dục phổ thông 2018, tôi xin phép chia sẻ một vài suy nghĩ, hy vọng sẽ giúp quý phụ huynh nhìn nhận rõ hơn về bản chất vấn đề để lựa chọn phương án đồng hành đúng đắn và bền vững cùng con.
1. Đề thi khó, nhưng liệu có “vượt chuẩn”?
Nhiều ý kiến phản ánh đề thi Toán và Tiếng Anh năm 2025 có phần vượt quá chuẩn kiến thức cơ bản được học trong sách giáo khoa. Đây là nhận định không hoàn toàn sai, nhất là với học sinh chỉ học bám sát SGK. Tuy nhiên, cần hiểu rõ rằng:
Mục tiêu của kỳ thi không chỉ là xét tốt nghiệp. Từ năm 2025, Bộ GD&ĐT chính thức sử dụng kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT để: Đánh giá năng lực học sinh theo chuẩn đầu ra của chương trình GDPT 2018; Làm cơ sở xét tốt nghiệp; Cung cấp dữ liệu cho tuyển sinh đại học và đánh giá chất lượng dạy - học. Do đó, đề thi buộc phải có tính phân hóa cao hơn để đảm bảo vai trò "3 trong 1", đặc biệt khi các trường đại học dần quay lại sử dụng kết quả này như một căn cứ chính để tuyển sinh.
2. Nhiều đổi mới, nhưng chưa đồng đều
Chúng ta đang trong giai đoạn quá độ năm đầu tiên học sinh học chương trình GDPT 2018 dự thi tốt nghiệp. Những mục tiêu rất đáng kỳ vọng, như “học thật - thi thật”, “phát triển năng lực cá nhân”, “giảm áp lực luyện thi”... đã được đề ra. Tuy nhiên, thực tế triển khai còn nhiều bất cập: Ma trận đề thi chưa đồng đều giữa các môn, tạo ra sự chênh lệch trong lựa chọn tổ hợp xét tuyển. Việc quy đổi điểm tổ hợp A01, D01… gây ra bất lợi với học sinh học thiên về KHTN hoặc KHXH. Khoảng cách về điều kiện học tập giữa thành thị và nông thôn, giữa học sinh có điều kiện học thêm và chỉ học ở trường… đang có dấu hiệu bị nới rộng.
Vậy nên, phụ huynh cảm thấy lo lắng là hoàn toàn dễ hiểu. Nhưng thay vì vội vàng bắt con “chạy theo đề khó”, điều chúng ta cần làm là chuẩn bị cho con một chiến lược học tập phù hợp, có định hướng rõ ràng, không bị cuốn vào vòng xoáy luyện thi mù quáng.
3. Vậy phụ huynh 2K8 - 2k9 cần làm gì để đồng hành cùng con?
Xin mạnh dạn đề xuất 5 GỢI Ý THỰC TIỄN:
1. Giữ tâm lý bình tĩnh, không cuống cuồng chạy theo số đông.
Việc học thêm chỉ hiệu quả khi được lựa chọn đúng môn, đúng người dạy và đúng với năng lực của con.
2. Nắm chắc chương trình GDPT 2018 để hiểu rõ yêu cầu.
Phụ huynh cần tìm hiểu xem từng môn học đang đánh giá gì, năng lực nào là trọng tâm, và chuẩn đầu ra của chương trình ra sao.
3. Đồng hành để con học có định hướng, thay vì học tràn lan.
Thay vì cho con học thêm tất cả, hãy giúp con chọn tổ hợp môn phù hợp nhất với năng lực và nguyện vọng nghề nghiệp.
4. Học thật, hiểu sâu, thay vì học vẹt - học tủ.
Thói quen học theo dạng đề, học mẹo… sẽ không còn phù hợp với cách ra đề mới. Thay vào đó, hãy tập trung phát triển năng lực phân tích, tổng hợp, và tư duy logic – điều sách giáo khoa và giáo viên trên lớp hoàn toàn có thể giúp con.
5. Cập nhật thường xuyên chính sách tuyển sinh và kỳ thi.
Năm 2026 có thể tiếp tục có điều chỉnh. Quý phụ huynh nên theo dõi sát các thông báo chính thức từ Bộ GD&ĐT, các trường đại học, để lên lộ trình cùng con.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học đang bước vào một giai đoạn đầy thử thách nhưng cũng nhiều cơ hội. Điều chúng ta cần lúc này là sự tỉnh táo, bản lĩnh và chiến lược dài hạn, thay vì chạy đua theo cơn sóng ngắn hạn của những kỳ vọng tức thì.
Mỗi đứa trẻ đều có một con đường học tập riêng. Điều quan trọng là quý phụ huynh hãy là người đồng hành, không ép buộc; định hướng, không áp đặt để hành trình lớp 12 của 2K8 là một hành trình tự tin, vững vàng và xứng đáng với nỗ lực của cả gia đình.
Trân trọng,
Cô Thanh Hải Lucky
Tư vấn Tâm lý giáo dục và Hướng nghiệp
