Đoạn Video
Ảnh
Kim Phát Tài
Thành viên nổi tiếng
Làm công chức từ những năm đầu đổi mới, ông Lê Mạnh Quân, 68 tuổi, nói "phép vua cũng thua lệ làng" ngay cả khi đánh giá cán bộ, công chức bằng KPI, nếu lãnh đạo cơ sở không đủ tâm, đủ tầm.
Cải cách thực chất bắt đầu từ việc chọn người đứng đầu
Ông Lê Mạnh Quân, nguyên Phó Giám đốc một sở tại tỉnh miền núi, vẫn nhớ rõ những "nỗi niềm" về công tác cán bộ. Ông cho rằng, dù có công cụ hiện đại như KPI (Chỉ số đo lường hiệu quả công việc) để đánh giá, nhưng nếu người lãnh đạo cơ sở thiếu năng lực, mọi nỗ lực cải cách vẫn bị "trói" bởi cơ chế cũ.
"Tôi đã chứng kiến nhiều lần đổi mới cách thức đánh giá, tuyển dụng nhằm thu hút người giỏi vào khu vực công. Nhưng ở địa phương xa xôi như chúng tôi, không phải lúc nào chỉ đạo cũng đi vào thực tế. Bởi phép vua cũng có thể thua lệ làng, nếu như "trưởng làng" cho phép điều đó xảy ra", ông ví von.
Ngay cả sau khi nghỉ hưu năm 2020, ông Quân vẫn nghe về những đợt tuyển dụng nhân tài mà thực chất là chọn người có liên hệ với cấp trên. Theo ông, nếu không giải quyết được cơ chế "xin - cho" tồn tại lâu nay, mọi nỗ lực hiện đại hóa nền hành chính công sẽ chỉ dừng lại trên giấy tờ.
"Kỷ nguyên mới cần cách vận hành mới. Muốn cải cách thực chất, phải bắt đầu từ việc lựa chọn đúng người đứng đầu - người có tâm, có tầm. Khi đó mới hi vọng giải quyết được những vấn đề lớn phía sau.
Tôi nghe nói nhiều về định hướng áp dụng KPI để quản lý cán bộ, công chức, nhưng tôi sợ cơ chế sẽ không hoạt động, hoặc chỉ hoạt động một cách hình thức nếu như lãnh đạo cơ quan không quyết liệt", ông nhấn mạnh.
Ông Quân cho rằng lãnh đạo không quyết liệt thì mọi nỗ lực hiện đại hóa nền hành chính công sẽ chỉ dừng lại trên khẩu hiệu (Ảnh minh họa: Sơn Nguyễn).
Bộ máy đòi hỏi sự đổi mới về con người
Trước bối cảnh sáp nhập đơn vị hành chính, TS Nguyễn Văn Đáng (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh) nhận định, vai trò lãnh đạo cấp xã, phường hiện nay đã khác hoàn toàn so với trước đây, khi không còn cấp huyện, và quy mô các xã lớn hơn.
"Công việc nhiều hơn, địa bàn lớn hơn, tính phức tạp cao hơn thì đương nhiên yêu cầu về tư duy, tác phong, bản lĩnh của người lãnh đạo cũng phải cao hơn. Không chỉ thay đổi phần cứng như cơ cấu tổ chức, lần này bộ máy mới đòi hỏi sự đổi mới về con người", ông phân tích.
Tại phiên thảo luận Quốc hội mới đây, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng nhận định: "Sắp xếp, sáp nhập bộ máy thì dễ, chọn cán bộ mới khó. Thách thức lớn nhất không nằm ở việc thay đổi tổ chức mà là tổ chức lại nhân sự, bố trí đúng người đúng việc".
Tổng Bí thư Tô Lâm từng chỉ đạo: "Chọn cán bộ sau sáp nhập, tiêu chuẩn cao nhất phải là vì yêu cầu công việc, sau đó mới đến các tiêu chí khác".
Theo các chuyên gia, việc lựa chọn lãnh đạo cơ sở đặc biệt quan trọng trong bối cảnh này, bởi khi yêu cầu phân cấp, phân quyền cao hơn, quyền và trách nhiệm của những lãnh đạo này sẽ lớn hơn.
Giữ chân người giỏi: Lãnh đạo cấp cơ sở quyết định
Tại một xã ngoại thành Hà Nội, ông Nguyễn Đình Chung, Chủ tịch UBND xã, chia sẻ sự tiếc nuối khi nhiều cán bộ giỏi, có tâm với công việc, đã chủ động xin nghỉ hoặc chuyển sang khu vực tư.
Theo TS khoa học chính trị Nguyễn Khắc Giang, việc sáp nhập, tinh giản sẽ không thành công nếu không giữ được người có năng lực.
"Không thể áp đặt tinh giản kiểu cơ học mà không đánh giá sát thực đội ngũ cán bộ hiện có. Chính lãnh đạo cơ sở phải là người chủ động nhìn ra ai có năng lực, ai cần giữ lại, bởi họ là người làm việc thực tế tại cơ quan, họ hiểu được cán bộ, công chức làm việc gì và có năng lực hay không. Nếu lãnh đạo cơ sở không chú tâm vào vấn đề này, việc sắp xếp, bố trí cán bộ cho bộ máy mới sẽ không hiệu quả, người tài sẽ chủ động rời đi", ông nói.
Ông Giang nhấn mạnh thêm: "Khi Tổng Bí thư đề cập đến việc tăng cường phân cấp, phân quyền thì rõ ràng vai trò lãnh đạo cấp cơ sở càng trở nên quan trọng. Họ sẽ là người ra quyết định ai ở lại, ai ra đi. Nếu chọn sai, bộ máy sẽ trì trệ, thiếu người làm được việc và chính họ phải chịu trách nhiệm".
TS Nguyễn Văn Đáng cũng đồng tình rằng, giai đoạn hiện tại cần sự sát sao từ lãnh đạo để ổn định tâm lý cán bộ.
"Tinh giản bộ máy diễn ra trên cả nước sẽ tác động đến động lực làm việc. Nếu lãnh đạo biết động viên, bố trí hợp lý, thì cán bộ sẽ có lý do ở lại tiếp tục cống hiến", ông Đáng nhận xét.
Cải cách thực chất bắt đầu từ việc chọn người đứng đầu
Ông Lê Mạnh Quân, nguyên Phó Giám đốc một sở tại tỉnh miền núi, vẫn nhớ rõ những "nỗi niềm" về công tác cán bộ. Ông cho rằng, dù có công cụ hiện đại như KPI (Chỉ số đo lường hiệu quả công việc) để đánh giá, nhưng nếu người lãnh đạo cơ sở thiếu năng lực, mọi nỗ lực cải cách vẫn bị "trói" bởi cơ chế cũ.
"Tôi đã chứng kiến nhiều lần đổi mới cách thức đánh giá, tuyển dụng nhằm thu hút người giỏi vào khu vực công. Nhưng ở địa phương xa xôi như chúng tôi, không phải lúc nào chỉ đạo cũng đi vào thực tế. Bởi phép vua cũng có thể thua lệ làng, nếu như "trưởng làng" cho phép điều đó xảy ra", ông ví von.
Ngay cả sau khi nghỉ hưu năm 2020, ông Quân vẫn nghe về những đợt tuyển dụng nhân tài mà thực chất là chọn người có liên hệ với cấp trên. Theo ông, nếu không giải quyết được cơ chế "xin - cho" tồn tại lâu nay, mọi nỗ lực hiện đại hóa nền hành chính công sẽ chỉ dừng lại trên giấy tờ.
"Kỷ nguyên mới cần cách vận hành mới. Muốn cải cách thực chất, phải bắt đầu từ việc lựa chọn đúng người đứng đầu - người có tâm, có tầm. Khi đó mới hi vọng giải quyết được những vấn đề lớn phía sau.
Tôi nghe nói nhiều về định hướng áp dụng KPI để quản lý cán bộ, công chức, nhưng tôi sợ cơ chế sẽ không hoạt động, hoặc chỉ hoạt động một cách hình thức nếu như lãnh đạo cơ quan không quyết liệt", ông nhấn mạnh.
Bộ máy đòi hỏi sự đổi mới về con người
Trước bối cảnh sáp nhập đơn vị hành chính, TS Nguyễn Văn Đáng (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh) nhận định, vai trò lãnh đạo cấp xã, phường hiện nay đã khác hoàn toàn so với trước đây, khi không còn cấp huyện, và quy mô các xã lớn hơn.
"Công việc nhiều hơn, địa bàn lớn hơn, tính phức tạp cao hơn thì đương nhiên yêu cầu về tư duy, tác phong, bản lĩnh của người lãnh đạo cũng phải cao hơn. Không chỉ thay đổi phần cứng như cơ cấu tổ chức, lần này bộ máy mới đòi hỏi sự đổi mới về con người", ông phân tích.
Tại phiên thảo luận Quốc hội mới đây, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng nhận định: "Sắp xếp, sáp nhập bộ máy thì dễ, chọn cán bộ mới khó. Thách thức lớn nhất không nằm ở việc thay đổi tổ chức mà là tổ chức lại nhân sự, bố trí đúng người đúng việc".
Tổng Bí thư Tô Lâm từng chỉ đạo: "Chọn cán bộ sau sáp nhập, tiêu chuẩn cao nhất phải là vì yêu cầu công việc, sau đó mới đến các tiêu chí khác".
Theo các chuyên gia, việc lựa chọn lãnh đạo cơ sở đặc biệt quan trọng trong bối cảnh này, bởi khi yêu cầu phân cấp, phân quyền cao hơn, quyền và trách nhiệm của những lãnh đạo này sẽ lớn hơn.
Giữ chân người giỏi: Lãnh đạo cấp cơ sở quyết định
Tại một xã ngoại thành Hà Nội, ông Nguyễn Đình Chung, Chủ tịch UBND xã, chia sẻ sự tiếc nuối khi nhiều cán bộ giỏi, có tâm với công việc, đã chủ động xin nghỉ hoặc chuyển sang khu vực tư.
Theo TS khoa học chính trị Nguyễn Khắc Giang, việc sáp nhập, tinh giản sẽ không thành công nếu không giữ được người có năng lực.
"Không thể áp đặt tinh giản kiểu cơ học mà không đánh giá sát thực đội ngũ cán bộ hiện có. Chính lãnh đạo cơ sở phải là người chủ động nhìn ra ai có năng lực, ai cần giữ lại, bởi họ là người làm việc thực tế tại cơ quan, họ hiểu được cán bộ, công chức làm việc gì và có năng lực hay không. Nếu lãnh đạo cơ sở không chú tâm vào vấn đề này, việc sắp xếp, bố trí cán bộ cho bộ máy mới sẽ không hiệu quả, người tài sẽ chủ động rời đi", ông nói.
Ông Giang nhấn mạnh thêm: "Khi Tổng Bí thư đề cập đến việc tăng cường phân cấp, phân quyền thì rõ ràng vai trò lãnh đạo cấp cơ sở càng trở nên quan trọng. Họ sẽ là người ra quyết định ai ở lại, ai ra đi. Nếu chọn sai, bộ máy sẽ trì trệ, thiếu người làm được việc và chính họ phải chịu trách nhiệm".
TS Nguyễn Văn Đáng cũng đồng tình rằng, giai đoạn hiện tại cần sự sát sao từ lãnh đạo để ổn định tâm lý cán bộ.
"Tinh giản bộ máy diễn ra trên cả nước sẽ tác động đến động lực làm việc. Nếu lãnh đạo biết động viên, bố trí hợp lý, thì cán bộ sẽ có lý do ở lại tiếp tục cống hiến", ông Đáng nhận xét.
