Những thay đổi cực lớn về thuế đối với hộ kinh doanh từ năm 2026

[Ngô Xuân Thành]

Những thay đổi cực lớn về quản lý thuế đối với hộ kinh doanh từ năm 2026, theo hướng:

Bỏ thuế khoán – chuyển sang thuế kê khai – siết hóa đơn – siết chứng từ – siết quản lý dòng tiền.

Nói ngắn gọn: Hộ kinh doanh sắp phải quản lý thuế gần giống doanh nghiệp nhỏ.

Bỏ hoàn toàn thuế khoán – 90% hộ kinh doanh phải kê khai thuế​

Hiện tại hộ khoán chỉ nộp thuế cố định, không phải kê khai nhiều → khá “dễ thở”.

Từ 1/2026:

• Không còn thuế khoán.
• Tất cả hộ có doanh thu > 200 triệu/năm đến 3 tỷ/năm phải kê khai thuế theo tháng hoặc quý.
• Dưới 200 triệu chỉ kê khai nhưng không phải đóng thuế.

Quan trọng nhất:

➤ Thuế tính trên DOANH THU, không trừ bất kỳ chi phí nào.​

Ví dụ 20 triệu/tháng doanh thu:

• Thuế dịch vụ 3% – 5% → Nộp khoảng 700.000 – 1.000.000đ/tháng

Nếu cửa hàng không quản tốt chi phí, rất dễ lỗ vì thuế tính theo doanh số chứ không phải lợi nhuận.

Muốn xuất hóa đơn đầu ra – phải có hóa đơn đầu vào​

• Hộ kinh doanh không thể xuất hóa đơn “khống” được nữa.
• Nếu có đầu ra mà không có đầu vào → bị nghi ngờ không kinh doanh thực tế, có thể bị kiểm tra thuế.

Điều này nghĩa là:
Phải thu thập hóa đơn khi mua nguyên liệu, vật tư, điện nước, mặt bằng…

Nếu mua ở chợ thì sao?​

Không có hóa đơn? → Được lập bảng kê 01/TNDN để thay thế một phần, nhưng phải có chứng từ thanh toán kèm theo.

Tức là vẫn phải chứng minh được có mua hàng thật, không được “tự ghi”.

Muốn xuất hóa đơn điện tử phải đăng ký và dùng phần mềm​

Quy trình:

1. Đăng ký với Chi cục Thuế → được duyệt
2. Mua phần mềm hóa đơn điện tử (Misa/VNPT/Viettel…)
   → Chi phí khoảng 300k–500k/năm
3. Sau đó mới được phép xuất hóa đơn.

Tức là hộ kinh doanh phải vận hành hệ thống hóa đơn giống doanh nghiệp nhỏ.

Năm 2026, quản lý thuế rất “căng” với hộ kinh doanh​

Hộ kinh doanh sẽ chịu áp lực rất lớn nếu không chịu cập nhật kiến thức về quản lý sổ sách, ghi chép, khai thuế, thậm chí không làm được phải đi thuê dịch vụ nếu không sẽ làm sai. Các điểm lưu ý chính:

• Hoàn toàn bỏ khoán → phải kê khai
• Phải minh bạch hóa doanh thu, chi phí
• Phải có hóa đơn đầu vào – đầu ra
• Bị kiểm tra nếu kê khai không khớp

Đây là những kiến thức mà một người dân buôn bán nhỏ bình thường không bao giờ để ý đến. Tuy nhiên, tập quán này sẽ phải thay đổi từ năm tới, hướng tới một môi trường kinhdoanh minh bạch, chuyên nghiệp. Cục Thuế cũng đã chuẩn bị nhân lực, hệ thống để hỗ trợ hộ kinh doanh. Hy vọng những khó khăn ban đầu sẽ vượt qua nhanh chóng. #thuếhộkinhdoanh